Thuế Mỹ đe dọa bongdaso con chục tỷ USD xuất khẩu và cả dòng vốn FDI: Đã đến lúc Việt Nam 'lột xác' chuỗi cung ứng?

Mức thuế đối ứng 46% từ Hoa Kỳ không chỉ là một biện pháp thuế quan bất ngờ mà còn có khả năng định hình lại vị thế xuất khẩu của Việt Nam trong thập kỷ tới. Những tác động từ chính sách này đòi hỏi Việt Nam phải nhanh chóng thực hiện các biện pháp chiến lược để thích nghi và bứt phá trong bối cảnh thương mại toàn cầu đầy biến động.

Điện tử: Mắt xích trọng yếu đứng trước thử thách lớn

Ngành điện tử, với kim ngạch xuất khẩu 23,2 tỷ USD năm 2024, chiếm gần 28% tổng giá trị xuất khẩu của Việt Nam sang Hoa Kỳ, đang chịu tác động mạnh mẽ. Nhóm bongdaso con điện thoại thông minh và linh kiện chiếm 49% trong cơ cấu nhập khẩu điện tử của Hoa Kỳ từ Việt Nam, cho thấy sự phụ thuộc sâu sắc.

Theo TS. Trần Toàn Thắng (Viện Chiến lược và Chính sách Kinh tế - Tài chính - NIEF), mặc dù một số mặt bongdaso con điện tử đã được miễn trừ tạm thời, nguy cơ thuế bổ sung đối với chất bán dẫn và linh kiện vẫn hiện hữu. Các tập đoàn lớn như Samsung, Intel, Foxconn, và Amkor đang cân nhắc dịch chuyển đầu tư sang các nước như Ấn Độ và Mexico để giảm chi phí vận hành và rủi ro liên quan đến nguồn gốc xuất xứ.

Nếu thuế suất 46% được áp dụng, mô hình tác động cân bằng tổng thể (CGE) của NIEF dự báo kim ngạch xuất khẩu điện tử có thể giảm từ 17,9% đến 24,9%. Điều này không chỉ đe dọa bongdaso con trăm nghìn lao động mà còn làm gia tăng nguy cơ "rút nhanh – cắt gọn" từ các doanh nghiệp FDI nếu môi trường đầu tư mất ổn định.

Dệt may và da giày: Đối diện rủi ro kép

Ngành dệt may và da giày – hai lĩnh vực xuất khẩu lớn với kim ngạch 24,5 tỷ USD năm 2024, đang đối mặt với thách thức lớn do sự phụ thuộc vào nguyên liệu nhập khẩu từ Trung Quốc.

PGS.TS Phan Hữu Nghị (Đại học Kinh tế Quốc dân) cho biết, mức thuế 46% nếu áp dụng có thể khiến kim ngạch xuất khẩu giảm tới 45,5%, tác động trực tiếp đến hơn 2 triệu lao động. Đồng thời, các doanh nghiệp phải cạnh tranh khốc liệt với các quốc gia như Bangladesh và Ấn Độ – nơi chi phí sản xuất thấp hơn và chưa bị áp thuế tương tự.

Khó khăn trong tiếp cận tín dụng, chi phí logistics cao và rủi ro tỷ giá cũng làm giảm biên lợi nhuận vốn đã mỏng, đẩy doanh nghiệp vào tình thế khó khăn cả về tài chính lẫn xã hội.

Ngành gỗ, thủy sản và máy móc: Những ngành nền tảng chịu tác động nặng nề

Ngành chế biến gỗ, với giá trị xuất khẩu 9,1 tỷ USD sang Hoa Kỳ năm 2024, dự báo kim ngạch có thể giảm tới 85,9% nếu mức thuế 46% có hiệu lực. Điều này đe dọa đến bongdaso con trăm nghìn lao động và đặt các doanh nghiệp nhỏ và vừa vào tình trạng khủng hoảng nghiêm trọng do thiếu năng lực chuyển đổi.

Trong khi đó, ngành thủy sản – tập trung chủ yếu ở Đồng bằng sông Cửu Long – có thể chứng kiến mức giảm 58,4% kim ngạch, ảnh hưởng trực tiếp đến sinh kế của bongdaso con triệu người.

Ngành máy móc và thiết bị, với kim ngạch 22,1 tỷ USD năm 2024, dự kiến chịu thiệt hại nghiêm trọng nhất. Dựa trên mô hình CGE, mức giảm có thể lên đến 94% nếu thuế suất 46% kéo dài. Sự phụ thuộc vào linh kiện nhập khẩu từ Trung Quốc và Hàn Quốc làm tăng nguy cơ đứt gãy chuỗi sản xuất.

Ba trụ cột chiến lược: Cơ hội định hình mô hình xuất khẩu mới

Trước những thách thức từ chính sách thuế của Hoa Kỳ, các chuyên gia đề xuất ba giải pháp chiến lược để Việt Nam vượt qua khủng hoảng và tái định hình vị thế xuất khẩu:

Đẩy mạnh đàm phán song phương:Tập trung vào các nhóm bongdaso con có tỷ lệ nội địa hóa cao, đồng thời giảm sự phụ thuộc vào nguyên liệu nhập khẩu từ Trung Quốc.

Tái cấu trúc chuỗi cung ứng:Nâng cao năng lực truy xuất nguồn gốc, chuyển đổi số, và tăng cường nội địa hóa nguồn nguyên liệu.

Hỗ trợ đặc thù từ Nhà nước:Triển khai các gói hỗ trợ về thuế, tín dụng, logistics và nâng cấp hạ tầng thương mại để tạo nền tảng cho sự phát triển bền vững.

Nếu được triển khai quyết đoán, những giải pháp này không chỉ giúp Việt Nam vượt qua cú sốc thuế quan mà còn mở ra cơ hội chuyển mình mạnh mẽ, nâng cao giá trị gia tăng và khẳng định vị thế trên bản đồ kinh tế toàn cầu.

Source: https://dautu.kinhtechungkhoan.vn/thue-my-de-doa-hang-chuc-ty-usd-xuat-khau-va-ca-dong-von-fdi-da-den-luc-viet-nam-lot-xac-chuoi-cung-ung-289049.html

𝐀𝐋𝐒 – 𝐓𝐡𝐞 𝐋𝐞𝐚𝐝𝐢𝐧𝐠 𝐨𝐟 𝐀𝐯𝐢𝐚𝐭𝐢𝐨𝐧 𝐋𝐨𝐠𝐢𝐬𝐭𝐢𝐜𝐬

Chia sẻ bài viết này